Τα τραγούδια μου νομίζω πως λειτουργούν καλύτερα σε εσωτερικό χώρο, γιατί αλλιώς μπορεί να φυσήξει ένας δυνατός αέρας και να τα πάρει μαζί του και έτσι τα χάνεις. Είχε πει κάποτε ο Μίλτος.
Πώς ακριβώς έγινε το ξεκίνημα; Υπήρχε κάποιο μουσικό περιβάλλον, από την οικογένεια για παράδειγμα που έδωσε τα ερεθίσματα για να ασχοληθείτε με τη μουσική;
Έξι χρονώ εντυπωσιασμένος από το σήμα της ΕΡΤ – το γνωστό τσοπανάκο με τη φλογέρα ζήτησα να μου πάρουν μια φλογέρα. Η μάνα μου θεώρησε ότι το παιδί έχει σαλέψει και μου πήρε μια κιθάρα… (πάλι καλά που δεν είχε τα λεφτά να μου πάρει πιάνο…) Έτσι ξεκίνησε αυτή η μεγάλη περιπέτεια με τις νότες.
Πείτε μας ποια είναι τα προσωπικά σας ακούσματα και οι πηγές έμπνευσής σας και αν έχουν αλλάξει από παλιά έως τώρα.
Είναι εκατοντάδες οι μουσικές που αγαπώ. Σπούδασα κλασική μουσική, αγάπησα το ροκ της δεκαετίας του 70, γοητεύτηκα από την παραδοσιακή μουσική της Κρήτης και των Δωδεκανήσων, τους Ιταλούς τροβαδούρους, είναι τόσα πολλά που αγαπώ που όσα κι αν πω, αδικώ κάποια άλλα…
Με ποια μουσικά όργανα έχετε ασχοληθεί;
Παίζω κλασική και ακουστική κιθάρα, μαντολίνο και τζουρά.
Πότε και πώς ξεκινήσατε τη μουσική σας καριέρα και πώς εξελίχθηκε μέσα στον χρόνο;
Ο όρος καριέρα μου είναι ξένος.Αν δεν είχα βρεθεί κάποτε στην Κρήτη για σπουδές μπορεί να μην ασχολιόμουνα με το τραγούδι και να ήμουνα ένας ακόμη Μαθηματικός σε κάποιο Φροντιστήριο. Γιατί τότε στην Κρήτη, με τους Χαϊνηδες στο Ηράκλειο ήμασταν σαν τη μύγα μες στο γάλα. Μια παρέα πιτσιρικάδες που φοράγανε μαύρα και παίζανε παραδοσιακά τραγούδια.
Στη δισκογραφία εμφανίστηκα πρώτη φορά το 1991 με τον πρώτο δίσκο των Χαΐνηδων, ως τραγουδιστής. Προσωπικό δίσκο έκανα το 1995, το «Παραμύθι με λυπημένο τέλος» και ακολούθησαν το 1998 οι «Κακές Συνήθειες», το 2001 οι «Βυθισμένες άγκυρες» και το 2003 «Η μόνη μου πατρίδα είναι ο χρόνος».
Ποια είναι η πιο δυνατή εικόνα που σας έχει μείνει από την Κρήτη
Αυτή που μου έρχεται πρώτη είναι η λίμνη του Κουρνά. Αυτή η λίμνη, εξάλλου, είναι που γέννησε το τραγούδι που με ζει εδώ και 15 χρόνια, το «Παραμύθι με λυπημένο τέλος». Αυτή ήταν η λίμνη που ήθελε να είναι θάλασσα.
Ποιοι ήταν οι ιδιαίτεροι δεσμοί που αναπτύξατε με το συγκεκριμένο νησί, ώστε να ζήσετε δεκαέξι χρόνια εκεί;
Οι δεσμοί αυτοί αναπτύχθηκαν από μία σειρά συμπτώσεων, όπως ότι πήγα στην Κρήτη και για να σπουδάσω στο Μαθηματικό στο Ηράκλειο, για να ακολουθήσουν οι σπουδές στη Φιλοσοφική στο Ρέθυμνο. Εκείνη την περίοδο ήρθαν στη ζωή μου και οι Χαΐνηδες και ως παρέα αλλά και ως συγκρότημα. Τα πράγματα, λοιπόν, από ένα σημείο και μετά συνέβαιναν. Δεν τα κανόνιζα. Γι' αυτό και η κυκλοφορία της συγκεκριμένης δουλειάς, η οποία πραγματικά, αν η ζωή μου στην Κρήτη γινόταν ταινία, θα ήταν το σάουντρακ.
Οι ιστορίες που λέτε στα τραγούδια είναι αληθινές;
Οι ιστορίες που λέω στα τραγούδια είναι κατ’ αρχήν αληθινές αλλά ο τρόπος γραφής τους τις φτάνει σε κάποια άκρα. Δεν είναι έτσι αληθινές, δηλαδή δεν κάνω ρεαλισμό. Προφανώς κάποια στοιχεία έχουν μέσα τους «ποιητική αδεία». Αλλά ορμώμενες είναι από αληθινά περιστατικά οι περισσότερες τουλάχιστον. Και αν όχι δικά μου περιστατικά αληθινά, περιστατικά που έχω δει! Δεν είναι απαραίτητο να τις έχω ζήσει, αλλά τις έχω δει!
Όταν είμαι μόνος με ένα λευκό χαρτί, είμαι εγώ οι δαίμονές μου κι οι λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις.Τα τραγούδια πριν γίνουν τραγούδια είναι έμμονες ιδέες. Και με την ανάγκη που έχεις να μην έχεις εμμονές, είναι αυτό που λέμε «έχει κολλήσει το μυαλό μου», τα κάνεις τραγούδια, στην αρχή λόγια και μετά έρχεται η ανάγκη να τους βάλεις και μουσική και μετά ξορκίζονται. Δηλαδή πολλά τραγούδια μου, πριν γίνουν τραγούδια ήταν εφιάλτες, δηλαδή «Το πεύκο στην ακρογιαλιά» ήταν εφιάλτης μου εφιάλτης στον ύπνο μου, τον έβλεπα πάντα όταν ήμουνα μικρός, γιατί ήμουνα και κολυμβητής. Ένιωθα πως είμαι πεύκο και κάποιος πνίγεται βαθιά κι εγώ δεν μπορώ να τρέξω να τον βοηθήσω, γιατί έχω ρίζες. Τις εμμονές μου κάθε φορά που λέω το αντίστοιχο τραγούδι τις ανακαλώ. Είναι όπως «όταν αλλάζει ο καιρός και το γόνατο σε πονάει ».
Η ιδέα είναι μια στιγμή αλλά από εκεί και πέρα η εργασία είναι καθαρά γραφείου. Από τις 700 καλές ιδέες που είχα στη ζωή μου έχω κάνει μόνο 50-60 τραγούδια. Είναι πολύ σκληρή η αναμέτρηση με το λευκό χαρτί και χρειάζεται μεγάλο θάρρος να πετάς οριστικά, στα σκουπίδια. Δεν πρέπει να αγαπάμε κάτι μόνο επειδή είναι δικό μας γιατί όλα θα μας φαίνονται αριστουργήματα. Δεν μου είναι καθόλου εύκολο να γράφω τραγούδια. Είναι οδυνηρό, θα προτιμούσα να τα γράφουν άλλοι και να τα τραγουδάω. Η στιγμή που γράφω στίχους είναι πάρα πολύ επώδυνη γιατί είναι μια καταβύθιση σε πράγματα που θέλω να ξεχάσω. Παρ όλα αυτά, το κάνω γιατί πλέον αισθάνομαι την αναγκαιότητα. Όταν ξεκίνησα δεν έγραφα από αναγκαιότητα, αλλά επειδή δεν είχα υλικό. Τώρα γράφω για να μην πληρώνω τον ψυχίατρο αλλά να κάνω δωρεάν ψυχοθεραπεία, γράφοντας τραγούδια!”
Υπάρχει κάποιο τραγούδι που να πείτε ότι το γράψατε για τη φωνή κάποιου, συγκεκριμένα;
Ευχαριστιέμαι πολύ όταν λένε τα τραγούδια μου άλλοι συνάδελφοι, αλλά όχι δεν έχει τύχει την ώρα που γράφω ένα τραγούδι να σκεφτώ μια άλλη φωνή. Δεν ξέρω πως γίνεται αυτό ακούω ότι λένε γράφουνε για την τάδε φωνή...εγώ δεν ξέρω να το κάνω, ξέρω να γράφω τραγούδια. Μου έχει τύχει όμως όταν γράψω ένα τραγούδι και τελειώσει να πω καλό δεν θα ταν να το πει αυτός... Για παράδειγμα το στα είπα όλα ...όταν το γράψαμε με τον Οδυσσέα είπαμε αυτό πρέπει να το πει ο Μάλαμας ... όπως και με τις πεθαμένες καλησπέρες, όταν το είχα πρωτοπεί εγώ στο πρώτο μου δίσκο, μετά ήξερα ότι θέλω να το πει κάποτε ο Μητροπάνος. Τα άλλα έγιναν και λίγο συμπτωματικά αλλά ποτέ δε γράφω για άλλη φωνή. Πάντα γράφω για τη δικιά μου.
Η προσωπική σας δισκογραφία είναι συνεχής και συνεπής απέναντι στους ανθρώπους που σας ακούνε. Είναι δύσκολο αυτό για έναν καλλιτέχνη;
Όσο με καλύπτει ένας προηγούμενος δίσκος δεν κάνω επόμενο. Γενικά υπάρχει μέσα μου μια περιοδικότητα γύρω στα 2,5 χρόνια. Διάφοροι κύκλοι αυτής της διάρκειας που θέλω να περιγράψω αλλά αυτό δεν είναι και απαραίτητο. Τώρα για παράδειγμα είμαι σε μια τέτοια κατάσταση που ετοιμάζω καινούργια δισκογραφία περίπου στο τέλος της χρονιάς. Με τα δεδομένα της δισκογραφίας σήμερα για εμάς τους καλλιτέχνες είναι ακόμη πιο εύκολο. Είμαστε εντελώς απελευθερωμένοι από το θέμα της εμπορικότητας διότι δεν πουλάει κανένας, απλά κάνεις το κέφι σου και παλεύεις με τον δαίμονα. Προσπαθώ να κάνω όσο πιο ενδιαφέροντα πράγματα γίνεται και να περνάει αυτό στις συναυλίες. Από τη στιγμή που εκεί είμαστε, τολμώ να πω, υπερπλήρεις, σκέφτομαι ότι κάπου βρίσκουν αποδέκτες τα τραγούδια μας.
Έχει γίνει αρκετός λόγος για το ποιοι φέρουν τον τίτλο του «έντεχνου» καλλιτέχνη. Πόσο δόκιμος είναι αυτός ο όρος και πως γίνεται αυτός ο διαχωρισμός;
Γενικώς αυτές οι ταμπέλες μπαίνουν κυρίως από πρόσωπα τα οποία έχουν ανάγκη από προσδιορισμούς. Πχ τα δισκοπωλεία για να κατατάσσουν τους καλλιτέχνες σε ράφια βάζουν τίτλους. Όποιος αγαπάει τη μουσική μου και χρησιμοποιεί τον όρο «έντεχνο» για να την περιγράψει αισθάνομαι ότι είναι αδόκιμος. Όποιος μου προσάπτει το «έντεχνος» ως κατηγορία, ναι είμαι έντεχνος του κερατά. Όλα αυτά τα δήθεν τυπάκια που βρίζουν το έντεχνο τραγούδι με κάνουν κνίτη έντεχνο. Όλοι αυτοί που με ακούν πρέπει να τους πω ότι αυτό που κάνω δεν είναι έντεχνη μουσική, είναι όμως τα τραγούδια μου.
Το πολιτικό τραγούδι....;
Φυσικά, το πολιτικό τραγούδι και το τραγούδι το οποίο είναι απέναντι σε κάθε μορφής εξουσία και καθεστώς και καθεστηκυία τάξη αυτό που γουστάρουμε εμείς να άκουμε και να τραγουδάμε, γιατί κοιτάξτε δεν χρειάζεται όλα τα τραγούδια να έχουν επαναστατικό στίχο ή να έχουν παντιέρα κόκκινη για να είναι τραγούδια «απέναντι» και μια μπαλάντα κ ένα ερωτικό τραγούδι πολλές φορές μπορεί να είναι αρκετά ριζοσπαστικό. Αυτά τα τραγούδια λοιπόν πάντα ανθίζουν σε περίοδο κρίσεων οπότε καλλιτεχνικά δεν έχω καμιά ανασφάλεια απλά περιμένω τους συναδέλφους να γράψουν σπουδαία πράγματα απο αυτά που αγαπώ και περιμένω ν ακούσω.Τώρα, αυτό που συμβαίνει γύρω μας είναι πόλεμος είναι μια επίθεση αυτών που έχουν, απέναντι σ αυτούς που δεν έχουν, κάθε φορά βάζουν όχημα μπροστά μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση η οποία κάνει τη βρώμικη δουλεία. Στην προηγούμενη πενταετία τα έκανε σκατά η νέα δημοκρατία τώρα καλείται να τα κάνει χειρότερα το Πασόκ. Είναι μια επίθεση ενάντια στους εργαζομένους αυτό που συμβαίνει είμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση. Και όσο πιο νωρίς το καταλάβουμε κ όσο πιο γρήγορα κατέβουμε όλοι μαζί στο δρόμο τόσο μεγαλύτερη ελπίδα έχουμε να αναχαιτιστούν αυτά τα μέτρα όσο καθόμαστε κ κάνουμε απλώς ζαπινγκ θα αποφασίζουν άλλοι για μας.
Η τελευταία σας δουλειά, ο «Ξένιος» ήταν ιδιαίτερα ακουστική
Ναι, η εργασία αυτή ήταν που αφορά στα χρόνια που έζησα στην Κρήτη είναι πρακτικά, μουσικά, αυτοβιογραφική. Αν κάποιος ήθελε να κάνει αυτά τα χρόνια ταινία ή βιβλίο αυτός ο δίσκος θα ήταν το σάουντρακ. Βέβαια Δεν έχει μόνο παραδοσιακές ορχήστρες γιατί εγώ στην Κρήτη δεν άκουγα μόνο παραδοσιακά, έπαιζα και ροκ και μπαλάντες παίζαμε διάφορα πράγματα. Αλλά νομίζω ότι αυτός ο δίσκος είναι το αποτύπωμα τη Κρήτης μέσα μου.
Ετοιμάζεται κάτι τώρα ?
Γράφω μια σειρά τραγουδιών σε λόγια του Οδυσσέα Ιωάννου και λέμε να κάνουμε ένα δίσκο το 2011 έχουμε γράψει 4-5 θέλουμε καμιά δεκαριά ακόμη...σε καλό δρόμο είμαστε..
Πως είναι όταν τραγουδάει τα τραγούδια σας ο κόσμος;
Πάρα πολύ συγκινητικό ειδικά όταν τα τραγουδάνε φάλτσα.
Γιατί;
Γιατί χρειάζεται τρομερή προσπάθεια να είσαι φάλτσος και να επιμένεις να τραγουδάς. Οπότε αυτό μου φαίνεται πολύ συγκινητικό.
Ενέργεια από που παίρνετε;
Από την κόρη μου... είναι 21 μηνών...είναι η μπαταρία μου, ο φορτιστής μου... αποφορτιστή δεν έχω. Αυτό είναι μια διαδικασία εσωτερική που την κάνω μόνος μου αλλά όταν είμαι πεσμένος η κόρη πάντα με φορτίζει ενώ όταν είμαι υπερφορτισμένος πρέπει κάπου να πάω να απομονωθώ.
Αν δεν ήσασταν τραγουδοποιός τι θα θέλατε να είστε;
Το δεξί εξτρέμ της ΑΕΚ... (γέλια)
Και αν δεν ζούσατε στην Ελλάδα;
Θα ήθελα να ζω στην Ελλάδα!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου